Η επιτυχής προσαρμογή του παιδιού στον παιδικό σταθμό ξεκινάει από τους γονείς και από τα αισθήματα που τρέφουν γι’ αυτό το καινούργιο βήμα του παιδιού. Αναπόσπαστη προϋπόθεση για την, όσο γίνεται, ομαλή προσαρμογή του παιδιού είναι να εισπράττει το ίδιο σιγουριά και αισιοδοξία από τους γονείς. Έτσι:
Χρήσιμες οδηγίες
- Προετοιμαστείτε πρώτα εσείς εστιάζοντας στους δικούς σας φόβους και το άγχος αποχωρισμού από το παιδί. Τα παιδιά κατανοούν όσα τους λέτε με λέξεις αλλά έχουν και την ικανότητα να αποκωδικοποιούν και τα μη λεκτικά μηνύματα που εκπέμπετε.
- Να έχετε και οι δύο γονείς την ίδια στάση απέναντι στο παιδί και ενημερώστε τους παππούδες, ή άλλα άτομα που το φροντίζουν, για την αναγκαιότητα να φέρονται όπως εσείς στο θέμα του σχολείου.
- Μιλήστε στο παιδί -χωρίς υπερβολές- για τις δραστηριότητες στο σταθμό. Αναφερθείτε σ’ αυτές μ’ ενθουσιασμό χωρίς όμως να το παραπλανήσετε παρουσιάζοντας το σταθμός ως ένα χώρο «όπου θα είναι φανταστικά και μόνο θα παίζει».
Η δημιουργία ενός σταθερού προγράμματος σχετικά με την πρωινή προετοιμασία για το σχολείο αλλά και με την άφιξη και αποχώρηση από αυτό, θα βοηθήσει το παιδί να συνηθίσει την καινούργια καθημερινότητά του. Γι’ αυτό:
- Σηκωθείτε νωρίς ώστε να έχετε το χρόνο να ετοιμάσετε με ηρεμία το παιδί και να περάσετε λίγες στιγμές μαζί του πριν το σταθμό. Αν σας πιέζει ο χρόνος δε θα μπορέσετε ν’ αντιμετωπίσετε με ψυχραιμία τυχόν ξεσπάσματα του παιδιού.
- Δώστε του να κρατά ένα αγαπημένο, ασφαλές αντικείμενο από το σπίτι (αν το ζητήσει) ενημερώνοντάς το όμως ότι ίσως χρειαστεί να το μοιραστεί με τ’ άλλα παιδιά ή και να το αποχωριστεί.
- Όταν φτάνετε στο σταθμό να λέτε στο παιδί ότι θα φύγετε (δε θα πρέπει να φεύγετε στα κρυφά καθώς θα δημιουργήσετε επιπλέον ανασφάλεια) και ότι σίγουρα θα γυρίσετε να το πάρετε. Για να το προσδιορίστε χρονικά, δεδομένου ότι τα παιδιά δε γνωρίζουν την ώρα, πείτε του ότι θα επιστρέψετε μετά το φαγητό ή
μόλις ξυπνήσει. - Κατά τον αποχαιρετισμό να είστε ψύχραιμοι και σταθεροί. Αναπτύξτε μια τρυφερή και σύντομη «δική σας» ρουτίνα αποχαιρετισμού εκφράζοντας σιγουριά και αποφασιστικότητα. Όσο αναβάλλετε την αποχώρησή σας, τόσο πιο δύσκολο θα γίνεται.
- Όταν επιστρέψετε καλό θα ήταν να αποφευχθούν πολύ έντονες εκδηλώσεις αγάπης, όπως παρατεταμένη αγκαλιά, που ίσως φανερώσουν την αγωνία σας.
- Ρωτήστε το-αφού φύγετε από το σταθμό- πώς πέρασε και προσπαθήστε να καταλάβετε αν κάτι το ενοχλεί. Αν εκείνη τη στιγμή δε θέλει να σας μιλήσει, μην το πιέσετε και μην επιμείνετε. Προσπαθήστε ξανά κάποια άλλη “χαλαρή” στιγμή με έμμεσες ερωτήσεις.
Να θυμάστε ότι ο ποιοτικός χρόνος που αφιερώνουν οι γονείς μετά την παραμονή του παιδιού στον παιδικό σταθμό θα ενισχύσει τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ τους και θα βοηθήσει στη μεγάλη αλλαγή που συμβαίνει στη ζωή του παιδιού αλλά και της οικογένειας. Γι’ αυτό το λόγο:
- Τις ώρες που το παιδί είναι στο σπίτι, αφιερώστε και οι δύο γονείς χρόνο και δώστε την ευκαιρία να εκφράσει τα συναισθήματά του. Ακούστε το παιδί και επιλύστε οποιαδήποτε απορία ή ανησυχία σας εκφράσει.
- Αν προκύψει κάποιο πρόβλημα με τη παιδαγωγό του παιδιού ή με το σχολείο, αποφύγετε τις κατηγορίες μπροστά στο παιδί. Συζητήστε κατ’ ιδίαν με την παιδαγωγό αυτό που σας απασχολεί.
- Δώστε χρόνο στο παιδί να προσαρμοστεί. Δεν προσαρμόζονται όλα τα παιδιά σε ίδιο χρονικό διάστημα και σίγουρα σ’ αυτό δεν ωφελούν οι συγκρίσεις με άλλα παιδιά.
- Υπάρχει το ενδεχόμενο το παιδί να εκφράσει απροθυμία να πάει στο σχολείο εκδηλώνοντας συμπτώματα ανησυχίας και ταραχής. Αφού βεβαιωθείτε πως το παιδί δεν είναι άρρωστο, ιδανικά αντενδείκνυται να υποκύψετε σε αυτήν την άρνηση και να επιτρέψετε να παραμείνει στο σπίτι καθότι αυτό θα κάνει το παιδί πιο επίμονο τις επόμενες μέρες και θα καθυστερήσει την προσαρμογή.
Επιπλέον, είναι πιθανό να επανεμφανιστούν παλαιότερες μορφές συμπεριφοράς όπως ατυχήματα με τις συνήθειες της τουαλέτας, να γκρινιάζει και να κλαίει περισσότερο, να έχει ξεσπάσματα θυμού, δυσκολίες στον ύπνο με εφιάλτες, να τρώει τα νύχια του ή να τρίζει τα δόντια του, να παρουσιάζει πονοκέφαλο ή στομαχόπονο κ.ά. Τέτοιες συμπεριφορές είναι αναμενόμενες και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με ψυχραιμία. Παρόλα αυτά, αν κάποια από αυτά τα συμπτώματα εκδηλώνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα και κρίνετε πως δυσκολεύουν σε μεγάλο βαθμό το παιδί και το κάνουν δυστυχισμένο, αναζητήστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού.
Χουζούρη Δήμητρα
Ψυχολόγος ΚΕ.ΒΡΕ.ΦΟ.